Hesperian Health Guides

Kwa nini watu wengi wana kisukari?

Katika sura hii:

Kisukari na matatizo yanayohusiana na moyo kama vile shinikizo la juu la damu miaka ya nyuma yalikuwa yakiwaathiri zaidi watu kwenye nchi tajiri. Hivi sasa nchi zenye vipato vya chini nazo zimekumbwa na matatizo hayo, ambayo huandamana na mabadiliko ya mitindo ya maisha na tamaduni za asili. Vyakula vipya, kemikali mpya, kazi au ajira mpya, na mitindo mipya ya maisha inabadili ulaji wa watu na kiwango cha kujishughulisha. Baadhi ya mabadiliko yanaonekana kurahihisha maisha, lakini pia yanaongeza hatari ya kisukari na magonjwa mengine ya muda mrefu. Kila mwaka, watu wengi zaidi wanapata kisukari na wanaupata ugonjwa huo katika umri mdogo.

wanawake wawili wakiongea kwenye basi.
Hadi nifike nyumbani muda unakuwa umeenda sana, inakuwa rahisi zaidi kununua chakula ambacho tayari kimeandaliwa.
vijana 2 wakitoka kwenye mgahawa wa vyakula vya haraka.
Burger hushibisha haraka na bei yake ni nafuu, tunaweza kula hapa kila siku!
Kawaida ajira nyingi za mjini na maisha ya mjini kwa ujumla hayahitaji watu kutembea sana kwa mguu. Mara nyingi huketi muda mrefu wanapokuwa kazini, au hula vyakula visivyo na afya ambavyo vimechakatwa sana.


Mazingira Mapya, Maisha Mapya

Sw NWTND Diab Page 8-3.png

Miaka 10 iliyopita, Amilcar na Serena walitoka kijijini kwao kwenda jijini kutafuta kazi.

Kwa namna moja, maisha sasa ni rahisi. Badala ya shuruba ya kulima na kuvuna mazao shambani siku nzima, Serena anafanya kazi kwenye kiwanda. Huketi siku nzima akishona nguo. Amilcar anafanya kazi ya ufagiaji katika stesheni ya treni.

Walipokuwa kijijini, walitembea kila mahali. Walipo sasa jijini, kutembea kwa mguu ni hatari, hivyo hupanda basi. Amilcar zamani alikuwa anacheza mpira saa za jioni. Siku hizi mara nyingi huenda kwenye baa ya karibu na kuangalia michezo kwenye televisheni, angalau kupata burudani.

Sw NWTND Diab Page 9-1.png

Ulaji wao umebadilika pia. Badala ya kula chakula wanacholima au kukusanya kutoka shambani, siku hizi hununua chakula ambacho kimekwisha kutayarishwa, na vinywaji vyenye sukari kutoka kwa wachuzi mitaani, au vyakula vilivyofungashwa kutoka grosari. Vyakula hivi vina ladha nzuri. Hupatikana haraka na kwa urahisi. Lakini vyakula vingi ambavyo vimechakatwa viwandani vina kiwango kikubwa cha sukari na kemikali.

Sw NWTND Diab Page 9-2.png

Serena na Amilcar wote wanaongezeka uzito na kuota vitambi. Misuli yao haina nguvu kama zamani walipokuwa wanafanya kazi shambani. Katika wiki ya upimaji kisukari kwa umaa iliyofanyika eneo lao, Amilcar aligundulika kuwa na kiwango kikubwa cha sukari kwenye damu yake, na Serena tayari ana kisukari na anakabiliwa na maumivu ya neva kwenye miguu.

NWTND Diab Page 9-3.png

Mfanyakazi wa afya katika zoezi hilo la upimaji alimsaidia Serena kuandaa ratiba ya mazoezi ya kutembea haraka haraka kuzunguka kiwanda chao na wafanyakazi wenzake, kila siku baada ya chakula cha mchana. Alimshauri Amilcar kuwa anakunywa maji badala ya vinywaji vilivyokolezwa sukari.

Nyumbani, waliamua kuwa wanakula mbogamboga kutoka shambani ambazo hununua sokoni. Kuna matarajio kwamba mabadiliko haya yatasaidia kudhibiti tatizo lao la kisukari.


Ukurasa huu ulihuishwa: 20 Mei 2017